Stomatologia Dziecięca

Kiedy iść z dzieckiem do dentysty? Na to pytanie próbuje odpowiedzieć sobie wielu rodziców. Lekarze wskazują, że z pierwszą wizytą u dentysty nie należy zwlekać i powinna się ona odbyć jak najwcześniej czyli w momencie pojawienia się pierwszych mlecznych ząbków u dziecka, najczęściej jest to 6 miesiąc życia. Wizyta adaptacyjna powinna mieć miejsce nie później niż do 3 roku życia.

Pierwsza spotkanie z dentystą powinno mieć charakter adaptacyjny i profilaktyczny, a jego powodem nie może być stan chorobowy lub ból. Rozpoczyna się na nim stopniowe budowanie relacji lekarz-dziecko-rodzic/opiekun. Maluch powinien zapoznać się z gabinetem, usiąść na fotelu, porozmawiać z lekarzem. Wizyta nie musi być związana z zbiegiem. Podczas niej ocenia się rozwój i stan zdrowia narządu żucia dziecka i przeprowadza edukację rodzica/opiekuna w zakresie profilaktyki próchnicy. Należy pamiętać, iż zęby mleczne są bardziej podatne na próchnicę ponieważ ich struktura i stopień zmineralizowania są słabsze niż zębów stałych. Podczas pierwszej wizyty stomatolog udziela także wskazówek dotyczących higieny jamy ustnej dziecka oraz sposobu odżywiania. Dieta powinna w miarę możliwości zawierać jak najmniej prostych węglowodanów, przy zwiększonej ilości warzyw i owoców. By zapobiec powstawaniu próchnicy butelkowej, po każdym karmieniu należy przetrzeć dziecku jamę ustną gazikiem zamoczonym w ciepłej, przegotowanej wodzie lub podać mu czystej wody do picia. Ten prosty zabieg pomoże wypłukać z jamy ustnej nadmiar węglowodanów. Nie wolno przyzwyczajać dziecka do picia słodkich napojów tuż przed snem i w nocy.

Najważniejszym zadaniem jakie staje przed rodzicami jest dbanie o to by ich pociechy regularnie odwiedzały gabinet stomatologa, a gdy są już odpowiednio duże szczotkowały samodzielnie i regularnie zęby.

–  rozmowa z dzieckiem – koniecznie poinformuj dziecko gdzie i po co idzie np. do nowego znajomego, który sprawdzi czy ząbki są zdrowe. Opowiedz, czym się zajmuje stomatolog, jak pracuje, dlaczego trzeba trzymać otwartą buzię. Rozmawiaj z dzieckiem w prosty i spokojny sposób, tak jakbyś opowiadał/a o czymś normalnym.  Nastaw dziecko pozytywnie!

    Po co? Dziecko odczuwa lęk przed nieznanym, obrazowe opisy świetnie trafią do wyobraźni małego dziecka i skutecznie mogą obniżyć poziom odczuwanego strachu.

  –  zabawa w dentystę – w domu, przy asyście np. mamy możecie leczyć zęby lalkom, misiom. Doskonałą zabawką może okazać się zestaw małego dentysty z ciastoliny.

–   gry edukacyjne – dla starszego dziecka godne polecenia są edukacyjne gry o leczeniu zębów np. www.ciufcia.pl, www.orbitek.pl, www.colgate.com

–   czytanie bajek – świetnym sposobem na oswojenie dziecka z sytuacją leczenia zębów jest czytanie bajek, w których ulubieni bohaterowie udają się właśnie do stomatologa np. „Kamyczek u dentysty”, „Julka poznaje świat. Idę do dentysty”, „Żyrafa Aldona idzie do dentysty”, „Mądra Zuzia idzie do dentysty”, czy „Ja chcę mojego zęba”. Rewelacyjnie sprawdzają się również bajki terapeutyczne „Rycerz i jego giermek” czy „ Benio u dentysty” na www.bajki-zasypianki.pl

Po co? Dziecko poznaje nowe, nieznane wydarzenia w bezpiecznej sytuacji, z rodzicem, w domu, przy swoich ukochanych zabawkach i oswaja się z nimi, zaczyna rozumieć dlaczego dzieją się poszczególne czynności.

  –  zakup elektrycznej szczoteczki do zębów

Po co? Aby oswoić dziecko z dźwiękiem wiertła i sposobem działania narzędzi stomatologicznych

  –  planowanie wizyty – jeżeli jest to możliwe zaplanuj wizytę dziecka na taką godzinę, kiedy ma potencjalnie najlepszy humor, jest wyspane i najedzone. Wyjedź kilka minut wcześniej, aby się nie spieszyć i nie denerwować.

Po co? Pośpiech i chaos zwiększa napięcie i stres, co powoduje zwiększone odczuwanie bólu.

–   zabieranie dziecka do stomatologa jako obserwatora – naszego towarzysza lub przy okazji wizyty  kontrolnej starszego rodzeństwa

Po co? Autorytet starszego rodzeństwa bądź rodzica zmniejszy obawy i zdopinguje dziecko

–   wizyta adaptacyjna – jeżeli jest to możliwe umów się z dzieckiem na wizytę adaptacyjną, gdzie będzie mogło oswoić się z gabinetem, narzędziami, stomatologiem. Po wizycie adaptacyjnej dziecko nie boi się już odgłosu wiertła czy ssaka, nie jest też dla niego dziwne światło lampy do utwardzania wypełnień. Pozornie zwykła zabawa w gabinecie pracuje nad zaufaniem dziecka i oswojeniem lęku.

Podczas pierwszej wizyty u stomatologa dziecko nie powinno odczuwać BÓLU ZĘBA! Więc nie dopuść do sytuacji ,że idziesz z dzieckiem do dentysty dopiero wtedy gdy boli go ząb!

–   nie używaj zwrotów „na pewno nie będzie bolało”, „nie bój się”, „ nie ma się, czego bać”, „obiecuję, że nie będzie bolało” dziecko zapamięta tylko hasło „bolało”.

–   W GABINECIE NIE MÓWIMY O BÓLU!

–   pozwól pracować stomatologowi,

  –  nie odpowiadaj za dziecko,

  – jeżeli Twoja pociecha nie poprosi Cię o to, nie trzymaj dziecka za rękę czy nogę, pozwól skupić się mu na sobie i być samodzielnym,

–   jeśli Twoje dziecko boi się widoku strzykawek i narzędzi zaproponuj, żeby zamknęło oczy, a Ty spróbuj opowiedzieć mu bajkę lub odwrócić uwagę jakąś fascynującą opowieścią,

–   jeśli Twoje dziecko boi się dźwięku urządzeń, przygotuj przenośny odtwarzacz, a na nim np. bajkę do słuchania.

–   koniecznie pochwal dziecko, powiedz, jaki/a jesteś z niego dumny/a, jaki był dzielny,

–   zaproponuj nagrodę np. jakąś formę wspólnego spędzenia czasu, kino, basen, spacer,

  –  drobna zabawka na pewno pozytywnie zmotywuje Twojego malucha do kolejnej wizyty.

–   nie opowiadaj przy dziecku strasznych historii o stomatologach

–    nie strasz dziecka dentystą; „jak będziesz niegrzeczny to pójdziemy do dentysty i powyrywa Ci zęby”

–    nie oszukuj dziecka, że nie będzie bolało, przygotuj go na to, że leczenie może być troszkę nieprzyjemne, ale tylko chwilkę, a potem ząbek będzie już zdrowy. Okłamywanie działa na „krótką metę”, potem dziecko nie będzie Ci wierzyć.

–   nie karz dziecka, za to, że płakało na wizycie, czy się bało, to zwiększy jego lęk.

Konsekwencją nie wyleczenia zęba jest brak nagrody!

Dzieci obserwują nas i uczą się poprzez naśladowanie, swoim zachowaniem stymulujemy ich zachowania. Jeżeli boisz się dentysty, lepiej, żeby drugi rodzic przyszedł z dzieckiem na wizytę. Lęk bliskiej osoby jest bardzo silnie odczuwany przez dziecko. Lęk jest zaraźliwy!

Oczywiście każde dziecko jest inne i nie istnieje jeden uniwersalny sposób pracy z dziećmi. Niewątpliwie jednak  takie postępowanie w  przygotowaniu  dziecka może zaowocować sukcesem  w  gabinecie stomatologicznym oraz zmniejszeniem przeżywanego lęku u dziecka i stresu u rodzica.

Nade wszystko pamiętaj, że szczególnie szkodliwe dla zębów jest karmienie malucha słodkimi papkami lub podawanie do picia słodkich soków oraz podjadanie między głównymi posiłkami!!!    Słodycze i soki podawaj po  posiłku i  zaraz  umyj  dziecku zęby (ma to jeszcze  te zaletę,  że po  porządnym  obiadku malec nie pochłonie dużej ilości słodkości :).

Jeśli  karmisz  piersią,  pamiętaj, że mleko matki  tak  samo powoduje  próchnice, jak  inne produkty  z zawartością węglowodanów!

Ogranicz  częstość  spożywania słodkich przekąsek  i słodkich napojów,  nie przesładzaj pożywienia, bezpieczniejsze dla zębów jest zjedzenie jednorazowo słodyczy niż ich ciągłe „podjadanie”. Polecamy  wprowadzić sposób szwedzki – jedzenie przez dziecko słodyczy 1x w tygodniu np. w soboty. Przez cały tydzień dziecko zbiera słodycze do kolorowego pudełka i wybrany 1 dzień w tygodniu je zjada.

Zęby mleczne oraz nowo wyrznięte zęby stałe wymagają specjalnej opieki, ponieważ ich szkliwo jest  nie w pełni dojrzałe. Trzeba o nie szczególnie dbać zwracając uwagę na dokładne szczotkowanie oraz odpowiednią dietę bogatą w wapń, witaminy D, A, C, oraz fluor.

–    unikać częstej  konsumpcji  soków,  napojów  owocowych gazowanych i  niegazowanych zawierających cukier; bezpieczniejsze dla zębów jest ich picie przez słomkę,

–   nocą podawać dziecku tylko czysta wodę (bez cukru!),

–    zniechęcać do ssania twardych cukierków i lizania lizaków powodujących długi kontakt cukru z zębami,

–    ograniczać próchnicotwórcze pożywienie do czasu posiłków głównych,

–   promować „bezcukrowe” słodycze.